Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Περί Σεισμών

Χάρτης γης

Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο -άρρηκτα συνδεδεμένο με τη ζωή και την ιστορία της γης- που εκδηλώνεται τις περισσότερες φορές, ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση ενώ συνήθως δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για προφύλαξη και δράση.

Στα πλαίσια της εμπέδωσης της "αντισεισμικής συμπεριφοράς" από τον πολίτη απαραίτητη θεωρείται η γνώση βασικών εννοιών σχετικών με το φαινόμενο του σεισμού καθώς και η προσέγγιση των σύγχρονων απόψεων της γεωλογίας και των γεωλογικών - σεισμολογικών δεδομένων - γεγονότων του Ελλαδικού χώρου. 

Μέγεθος, εστία, ένταση, επίκεντρο, ρήγμα, σεισμικά κύματα…

Έννοιες που ακούγονται συχνά και που επαναλαμβάνονται από όλους μετά από έναν μεγάλο σεισμό. Τι είναι όμως ο σεισμός;

Στην αρχαιότητα: Η δόνηση λόγω της κίνησης του Εγκέλαδου μέσα στον τάφο του, αναγκαίο κακό σταλμένο από τον Δία, το αποτέλεσμα της συμπίεσης ατμών στο εσωτερικό της Γης ή ο κραδασμός του εδάφους από το σπαρτάρισμα του γατόψαρου των Ιαπώνων.

Σήμερα: Το τράνταγμα, η κίνηση του εδάφους που οφείλεται στη θραύση πετρωμάτων, το στιγμιαίο αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας διαδικασίας συσσώρευσης δυναμικής ενέργειας σε καταπονούμενες περιοχές της λιθόσφαιρας. Ένα φυσικό φαινόμενο που μπορεί να προκαλέσει πολλές απώλειες τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε υλικά αγαθά.

Σεισμός είναι η εδαφική δόνηση που γεννιέται κατά τη διατάραξη της μηχανικής ισορροπίας των πετρωμάτων από φυσικές αιτίες που σχετίζονται με το εσωτερικό της γης.

Το σπαρτάρισμα του γατόψαρου, σύμφωνα με γιαπωνέζικο θρύλο, προκαλεί τους σεισμούς. Στον πίνακα (περίοδος Edo) απεικονίζεται η προσπάθεια των ανθρώπων να δαμάσουν το τεράστιο γατόψαρο.
Το σπαρτάρισμα του γατόψαρου, σύμφωνα με γιαπωνέζικο θρύλο, προκαλεί τους σεισμούς. Στον πίνακα (περίοδος Edo) απεικονίζεται η προσπάθεια των ανθρώπων να δαμάσουν το τεράστιο γατόψαρο.

Η Γη αποτελείται από τρία διαφορετικά στρώματα: τον φλοιό, τον μανδύα και τον πυρήνα, συνολικού πάχους 6.370km περίπου.

Ο φλοιός είναι το στερεό, εξωτερικό περίβλημα της Γης. Υπάρχουν δύο είδη φλοιού, ο ηπειρωτικός και ο ωκεάνιος. Το μέσο πάχος του ηπειρωτικού είναι περίπου 35km, κάτω όμως από τις μεγάλες οροσειρές μπορεί να φτάσει τα 60 - 70km. Το μέσο πάχος του ωκεάνιου είναι 7km.

Ο μανδύας είναι το αμέσως επόμενο στρώμα και φτάνει μέχρι το βάθος των 2.900km. Η επιφάνεια που χωρίζει τον φλοιό από τον μανδύα, είναι γνωστή με το όνομα ασυνέχεια Mohorovicic.

Ως λιθόσφαιρα χαρακτηρίζεται το δύσκαμπτο στρώμα, μέσου πάχους 80km περίπου, που αποτελείται από τον στερεό φλοιό και μέρος του στερεού ανώτερου μανδύα. Το τμήμα του μανδύα που βρίσκεται κάτω από τη λιθόσφαιρα είναι γνωστό ως ασθενόσφαιρα.

Κάτω από τον μανδύα υπάρχει ο πυρήνας που φτάνει έως το κέντρο της γης. Ο πυρήνας διακρίνεται σε εξωτερικό (υγρή/ρευστή κατάσταση) και σε εσωτερικό (στερεή κατάσταση).

Η δομή της Γης (ΟΑΣΠ, 1999)
Η δομή της Γης (ΟΑΣΠ, 1999)

 

Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία αλλά απαρτίζεται από ένα σύνολο μεγάλων και μικρότερων πλακών που ολισθαίνουν πάνω στο υποκείμενο παχύρρευστο μανδυακό υλικό (ασθενόσφαιρα) πραγματοποιώντας σχετικές μεταξύ τους κινήσεις. Οι πλάκες αυτές λέγονται λιθοσφαιρικές πλάκες. Τα αίτια κίνησής τους πιθανόν να είναι οι οριζόντιες εφαπτομενικές κινήσεις που ασκούνται στον πυθμένα τους από τα θερμικά ρεύματα μεταφοράς τα οποία δημιουργούνται στον ασθενοσφαιρικό μανδύα.

Η λιθόσφαιρα της Γης
Η λιθόσφαιρα της Γης αποτελείται από επτά μεγάλες πλάκες (Αφρικανική, Ευρασιατική, Ινδο-Αυστραλιανή, Ανταρκτική, πλάκα του Ειρηνικού, Βορειο-Αμερικανική, Νοτιο-Αμερικανική). Υπάρχουν όμως και αρκετές μικρότερες. Οι πλάκες κινούνται προς διαφορετικές διευθύνσεις. Τα βέλη δείχνουν την κίνησή τους.

Η θεωρία που ερμηνεύει ικανοποιητικά το σύνολο των γεωλογικών και γεωφυσικών παρατηρήσεων, που σχετίζονται με την ενεργό τεκτονική δράση και κατά συνέπεια και με τη σεισμική δράση, είναι αυτή που περιγράφει την κίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών.

Οι λιθοσφαιρικές πλάκες αλλού αποκλίνουν, αλλού συγκλίνουν και αλλού η μία κινείται παράλληλα - εφαπτομενικά σε σχέση με τη διπλανή της.

Κινήσεις λιθοσφαιρικών πλακών (ΟΑΣΠ, 2007)
Κινήσεις λιθοσφαιρικών πλακών (ΟΑΣΠ, 2007)

Στις περιοχές που αποκλίνουν οι λιθοσφαιρικές πλάκες, που ονομάζονται μεσοωκεάνιες ράχες, θερμό ασθενοσφαιρικό υλικό ανεβαίνει προς στην επιφάνεια, ψύχεται, στερεοποιείται και οδηγεί έτσι στη δημιουργία νέας λιθόσφαιρας κατά μήκος των δύο πλευρών των ράχεων (πχ μεσοωκεάνια ράχη Ατλαντικού ωκεανού, απομάκρυνση Αμερικανικής - Αφρικανικής πλάκας).

Στην περίπτωση της σύγκλισης των πλακών η πυκνότερη από τις δύο βυθίζεται κάτω από την άλλη, οπότε η πρώτη πλάκα «λιώνει» μέσα στο θερμό μανδυακό υλικό κι έτσι καταστρέφεται το λιθοσφαιρικό υλικό. Η δημιουργία νέου ωκεάνιου φλοιού στις μεσοωκεάνιες ράχες αντισταθμίζεται λοιπόν με την καταστροφή αντίστοιχης ποσότητας στις περιοχές σύγκλισης πλακών, οπότε η συνολική επιφάνεια της Γης παραμένει "σταθερή".

Στις περιοχές που ολισθαίνουν οριζόντια η μία πλάκα σε σχέση με την άλλη, η κίνηση γίνεται κατά μήκος κατακόρυφων ρηγμάτων μετασχηματισμού.

Αποτέλεσμα της σχετικής κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών είναι η αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων στις παρυφές τους. Για τον λόγο αυτό, στα πετρώματα που βρίσκονται κοντά στις περιοχές αυτές συσσωρεύονται τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας (ενέργεια ελαστικής παραμόρφωσης πετρωμάτων) και αναπτύσσονται μεγάλες τάσεις που συνεχώς αυξάνουν. Όταν οι τάσεις αυξηθούν τόσο πολύ, ώστε να υπερβούν το όριο αντοχής του λιθοσφαιρικού υλικού στο σημείο αυτό επέρχεται θραύση. Ταυτόχρονα πραγματοποιείται απότομη σχετική κίνηση των δύο τμημάτων που έχουν προκύψει κατά μία επιφάνεια έως ότου ισορροπήσουν σε νέες θέσεις. Η επιφάνεια αυτή είναι το σεισμικό ρήγμα. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας σεισμός.

Ο χώρος που πρωτοεκδηλώνεται η διάρρηξη των πετρωμάτων (σεισμογόνος χώρος) μπορεί κατά προσέγγιση να θεωρηθεί ως σημείο και ονομάζεται εστία ή υπόκεντρο του σεισμού. 

Το ίχνος της κατακόρυφης προβολής της εστίας πάνω στην επιφάνεια της γης είναι το επίκεντρο. Η απόσταση του επικέντρου από την εστία (βάθος της εστίας) λέγεται εστιακό βάθος. Σύμφωνα με όσα έχουν ήδη αναφερθεί προκύπτει ότι οι σεισμοί γεννιούνται μόνο μέσα στη λιθόσφαιρα και κατά κύριο λόγο εντοπίζονται στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών.

Γένεση σεισμού (ΟΑΣΠ, 2007)
Γένεση σεισμού (ΟΑΣΠ, 2007)

 

Οι σεισμογράφοι είναι όργανα με τα οποία γίνεται αυτόματη και, κατά το δυνατόν, πιστή αναγραφή της σεισμικής κίνησης. Η αναγραφή αυτή, που λέγεται σεισμόγραμμα.

Σεισμόγραμμα
Σεισμόγραμμα

Ένας σεισμογράφος αποτελείται από το εκκρεμές, το σύστημα ενίσχυσης (ή μεγέθυνσης), το σύστημα αναγραφής, το σύστημα απόσβεσης της ελεύθερης ταλάντωσης του εκκρεμούς, το σύστημα ψηφιοποίησης των σεισμογραμμάτων (οι ψηφιακοί σεισμογράφοι).

Το σεισμόγραμμα γίνεται πάνω σε  μαγνητική ταινία,  με γραφίδα πάνω σε αιθαλωμένη (καπνισμένη) ταινία ή σε θερμογραφικό χαρτί,  με φωτεινή κηλίδα πάνω σε φωτογραφική ταινία ή ψηφιακά στη μνήμη ηλεκτρονικού υπολογιστή. 

Στον ελληνικό χώρο υπάρχουν μόνιμα εγκατεστημένοι σεισμογράφοι σε σεισμολογικούς σταθμούς, οι οποίοι αποτελούν το Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων. Υπάρχει όμως και η δυνατότητα εγκατάστασης φορητών δικτύων σεισμογράφων, για κάποιο χρονικό διάστημα, σε περιοχές με αυξημένη σεισμική δραστηριότητα. 

Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων (ΓΙ/ΕΑΑ)
Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων (ΓΙ/ΕΑΑ)

Αξίζει να αναφερθεί ότι οι ενόργανες καταγραφές των σεισμών στην Ελλάδα ξεκινούν στην αρχή του αιώνα (1911) με την εγκατάσταση του πρώτου σεισμομέτρου στην Αθήνα. Τα προγενέστερα του 1911 στοιχεία που αφορούν τη σεισμική δραστηριότητα βασίζονται σε περιγραφές κυρίως μακροσεισμικών αποτελεσμάτων.

Για να υπάρχει κάποιο μέτρο σύγκρισης των σεισμών δημιουργήθηκε η ανάγκη υπολογισμού μίας ποσότητας που να τους χαρακτηρίζει. Έτσι ορίστηκε το Μέγεθος (Μ) του σεισμού που είναι το μέτρο της ενέργειας που εκλύεται από την εστία κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης.

Το μέγεθος προσδιορίζεται με μετρήσεις διαφόρων παραμέτρων των σεισμικών κυμάτων όπως το πλάτος, η περίοδος και η διάρκεια.

Για τον υπολογισμό του μεγέθους των σεισμών επινοήθηκαν διάφορες κλίμακες. Οι πιο γνωστές είναι: η κλίμακα τοπικού μεγέθους ΜL (κλίμακα Richter - το όνομά της το πήρε από τον Ch. Richter to 1935) και η κλίμακα επιφανειακού μεγέθους ΜS ενώ υπάρχουν και οι κλίμακες: χωρικού μεγέθους mb, μεγέθους διάρκειας ΜΤ, μεγέθους σεισμικής ροπής ΜW. 

Οι σεισμοί που προκαλούν βλάβες έχουν τις περισσότερες φορές μέγεθος μεγαλύτερο από 5 βαθμούς της κλίμακας Richter. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι επιπτώσεις ενός σεισμού στους ανθρώπους και στις κατασκευές (βλάβες ή μη βλάβες) εξαρτώνται εκτός από το μέγεθος και από άλλους παράγοντες όπως το βάθος της εστίας, τη θέση του επικέντρου, την κατασκευή, το έδαφος θεμελίωσης της κατασκευής, τη γειτνίαση με ενεργά ρήγματα κλπ. 

Το μεγαλύτερο μέγεθος σεισμού που έχει μετρηθεί έως σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα είναι 9.5 (σεισμός Χιλής, 22-5-1960).

Η Ένταση του σεισμού αποτελεί μέτρο των μακροσεισμικών αποτελεσμάτων και πιο συγκεκριμένα μέτρο των βλαβών της σεισμικής δόνησης στους ανθρώπους και στις τεχνικές κατασκευές.

Οι εμπειρικές κλίμακες που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της έντασης είναι: η τροποποιημένη 12βάθμια κλίμακα Mercalli (MM, 1931), η επίσης 12βάθμια MSK (1964) που προτάθηκε από τους Medvedev, Sponheuer, Karnik και η 8βάθμια JMA (Japanese Meteorological Agency) που χρησιμοποιείται από τους Ιάπωνες. Το 1992 το Συμβούλιο της Ευρώπης υιοθέτησε μία νέα κλίμακα που αποτελεί εξέλιξη της MSK και έχει προσαρμοστεί σε ευρωπαϊκά δεδομένα. Η κλίμακα αυτή είναι η EMS (European Macroseismic Scale).

Απεικόνιση της κλίμακας  Mercalli μέσω σκίτσων (ΟΑΣΠ, 2007)
Απεικόνιση της κλίμακας  Mercalli μέσω σκίτσων (ΟΑΣΠ, 2007)

 

Οι περισσότεροι σεισμοί οφείλονται στις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών, και κατά συνέπεια οι ζώνες έντονης σεισμικής δράσης ουσιαστικά ταυτίζονται με τις παρυφές των πλακών.

Ο ελληνικός χώρος βρίσκεται στα όρια επαφής και σύγκλισης της Ευρασιατικής πλάκας με την Αφρικανική, γι’ αυτό και είναι χώρος μεγάλης σεισμικότητας (η σεισμικότητα ενός τόπου καθορίζεται από τη συχνότητα εμφάνισης των σεισμών και τα μεγέθη τους). Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία η Ελλάδα, από άποψη σεισμικότητας, κατέχει την πρώτη θέση στην Ευρώπη και την έκτη θέση σε παγκόσμιο επίπεδο, μετά την Ιαπωνία, Νησιά Βανουάτου, Περού, νησιά Σολομώντα και Χιλή.

Βασικό τεκτονικό γνώρισμα του Ελληνικού χώρου είναι το Ελληνικό τόξο. Το Ελληνικό τόξο αποτελεί το όριο επαφής της Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας (τμήμα της οποίας είναι το Αιγαίο) και της Αφρικανικής πλάκας. Οι δύο λιθοσφαιρικές πλάκες συγκλίνουν στην περιοχή αυτή με σχετική ταχύτητα 2,5cm τον χρόνο, με συνέπεια την καταβύθιση της ωκεάνιας πλάκας της Ανατ. Μεσογείου, λόγω μεγαλύτερης πυκνότητας, κάτω από την ηπειρωτική πλάκα του Αιγαίου.

To ελληνικό τόξο (Papanikolaou D, 1998)
To ελληνικό τόξο (Papanikolaou D, 1998)

Το τόξο που δημιουργείται στην περίπτωση αυτή αποτελείται από την ελληνική τάφρο, το νησιωτικό τόξο, την οπισθοτάφρο και το ηφαιστειακό τόξο.

Η τάφρος δημιουργείται κατά μήκος της επαφής των δύο πλακών. Πρόκειται για ένα σύστημα τάφρων, μία σειρά από βαθιές θαλάσσιες λεκάνες από τη Ρόδο έως και την Κεφαλονιά (γνωστή και ως ελληνική δίαυλος) Το μέγιστο βάθος της εντοπίστηκε νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου (βάθος περίπου 4.500m). Αυτό είναι το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου.

Το νησιωτικό τόξο αποτελείται από μία σειρά διαδοχικών νησιών όπως η Ρόδος, η Κρήτη, τα Κύθηρα και από την Πελοπόννησο. Τοποθετείται παράλληλα ως προς την τάφρο και σε μικρή απόσταση από αυτήν. Το τόξο αυτό δημιουργείται από την παραμόρφωση και ανύψωση πετρωμάτων (κυρίως ιζηματογενών) του περιθωρίου της Ευρασιατικής πλάκας και περιλαμβάνει πολύ παραμορφωμένα πετρώματα της Αλπικής πτύχωσης.

Η οπισθοτάφρος είναι μία θαλάσσια λεκάνη (Κρητικό πέλαγος), μικρότερου βάθους από την τάφρο. Το μέγιστο βάθος της φτάνει τα 2.000m περίπου. Η λεκάνη αυτή βρίσκεται μπροστά από το νησιωτικό τόξο και πάνω στην Ευρασιατική πλάκα.

Το ηφαιστειακό τόξο αποτελείται από διαδοχικά ηφαίστεια (ενεργά και ανενεργά) Σουσάκι, Μέθανα, Μήλος, Σαντορίνη, Νίσυρος. Η δημιουργία τους οφείλεται σε ανάτηξη υλικού της υποβυθιζόμενης Αφρικανικής πλάκας. Κατά την άνοδό του το υλικό αυτό διαπερνά την Ευρασιατική πλάκα και σχηματίζει τα ηφαίστεια.

Όσον αφορά την περιοχή του Β. Αιγαίου, βασικό της μορφολογικό χαρακτηριστικό είναι η τάφρος του Βορείου Αιγαίου, με βάθος 1.500m περίπου.

To ελληνικό τόξο (Papanikolaou D, 1998)
To ελληνικό τόξο (Papanikolaou D, 1998)

Μία γεωγραφική κατανομή των επικέντρων των σεισμών στον ελληνικό χώρο οδηγεί στα ακόλουθα:

  • τα επίκεντρα των επιφανειακών σεισμών στον ελληνικό χώρο και στις γύρω περιοχές εμφανίζουν σημαντική διασπορά. Παρόλα αυτά όμως, τα περισσότερα διατάσσονται κατά μήκος μίας τοξοειδούς ζώνης στην περιοχή του ελληνικού τόξου (Δ. Αλβανία – νησιά Ιονίου πελάγους - Κρήτη - Κάρπαθος - Ρόδος - ΝΔ Τουρκία). Σημαντική σεισμική δραστηριότητα παρατηρείται επίσης και στην περιοχή του Β. Αιγαίου και της ΒΔ Ανατολίας.
  • οι σεισμοί ενδιάμεσου βάθους εκδηλώνονται στην περιοχή του Ν. Αιγαίου. Τα επίκεντρα διατάσσονται σε μία ζώνη παράλληλη με το ελληνικό τόξο, ενώ οι εστίες βρίσκονται πάνω στη ζώνη Benioff η οποία κλίνει με γωνία περίπου 35ο από το κυρτό προς το κοίλο μέρος του τόξου, από την Ανατ. Μεσόγειο προς το Αιγαίο πέλαγος. Τα εστιακά τους βάθη φτάνουν έως 160km περίπου.

Το θέμα της σεισμικής δραστηριότητας στο Αιγαίο και των αιτίων της είναι αρκετά πολύπλοκο. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η σεισμική δραστηριότητα στο Αιγαίο είναι αυξημένη εξαιτίας:

  • συμπιεστικής δύναμης που οφείλεται στη σύγκλιση της Αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας με την αντίστοιχη Ευρασιατική. Η σύγκλιση αυτή προκαλεί τους επιφανειακούς σεισμούς κατά μήκος του Ελληνικού τόξου καθώς και τους σεισμούς ενδιάμεσου βάθους στο Ν. Αιγαίο.
  • συμπιεστικής δύναμης που οφείλεται στην αριστερόστροφη περιστροφή της Αδριατικής - Απουλίας πλάκας. Η περιστροφή προκαλεί τη γένεση επιφανειακών σεισμών κατά μήκος των δυτικών ακτών της Κεντρικής Ελλάδας, της Αλβανίας κλπ.
  • συμπιεστικής δύναμης που οφείλεται κυρίως στην κίνηση της Τουρκικής - Ανατολίας λιθοσφαιρικής πλάκας προς τα δυτικά, που με τη σειρά της η κίνηση αυτή οφείλεται στην προς Βορρά κίνηση της Αραβικής πλάκας.
  • οριζόντιων εφελκυστικών δυνάμεων που έχουν διεύθυνση βορρά – νότου και αναπτύσσονται στην κάτω επιφάνεια της λιθόσφαιρας του Αιγαίου εξαιτίας της οριζόντιας κίνησης των ρευμάτων μεταφοράς.
Σχηματική αποτύπωση των δυνάμεων που ασκούνται στη λιθόσφαιρα του Αιγαίου
Σχηματική αποτύπωση των δυνάμεων που ασκούνται στη λιθόσφαιρα του Αιγαίου. Οι συμπιεστικές δυνάμεις Σ1, Σ2, Σ3 που ασκούν οι γειτονικές λιθοσφαιρικές πλάκες στη λιθόσφαιρα του Αιγαίου απεικονίζονται με κόκκινα βέλη. Οι εφελκυστικές δυνάμεις που ασκούνται στην κάτω επιφάνεια της λιθόσφαιρας απεικονίζονται με τα κίτρινα βέλη (Παπαζάχος Β. 1989)

 

Πληγείσα περιοχή Ημερομηνία/Ώρα Τοπικό Μέγεθος ML * Επιπτώσεις Σύνδεσμος
Άγιος Ευστράτιος 19-2-1968 01:45 6,7 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 39 τραυματίστηκαν. 175 κτίρια κατέρρευσαν. περισσότερα
Στίβος Θεσσαλονίκης 20-6-1978 23:03 6,0 45 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κυρίως από την κατάρρευση οκταώροφης πολυκατοικίας στη Θεσσαλονίκη και 220 τραυματίστηκαν. 9.480 κτίρια υπέστησαν μη επισκευάσιμες βλάβες στις περιοχές Θεσσαλονίκης, Βόλβης - Λαγκαδά, Κιλκίς, Σερρών, Χαλκιδικής. περισσότερα
Αλμυρός Βόλου 9-7-1980 05:11 6,0 24 πολίτες τραυματίστηκαν. 5.222 κτίρια καταστράφηκαν. Ζημιές παρατηρήθηκαν σε Μαγνησία, Φθιώτιδα, Λάρισα. περισσότερα
Περαχώρα - Αλκυονίδες 24-2-1981 23:53 6,3 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 500 τραυματίστηκαν. 22554 κτίρια υπέστησαν μη επισκευάσιμες βλάβες. Πολλές υλικές ζημιές παρατηρήθηκαν σε: Κορινθία, Βοιωτία, Αττική, Φωκίδα, Εύβοια. περισσότερα
Καλαμάτα 13-9-1986 20:24 5,5 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 80 τραυματίστηκαν. 4 πολυκατοικίες κατέρρευσαν στην πόλη της Καλαμάτας. Το χωριό Ελαιοχώρι καταστράφηκε ολοσχερώς ενώ σημαντικές ζημιές παρατηρήθηκαν και σε άλλα χωριά της Μεσσηνίας. Από τα 9.124 κτίρια της Καλαμάτας το 20% χαρακτηρίστηκαν κατεδαφιστέα. περισσότερα
Κοζάνη - Γρεβενά 13-5-1995 11:47 6,1 Προκλήθηκαν πολλές ζημιές στους νομούς Γρεβενών και Κοζάνης (πχ καταρρεύσεις πολλών κτιρίων σε χωριά της ευρύτερης περιοχής). περισσότερα
Αίγιο 15-6-1995 03:15 5,6 26 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Προκλήθηκε κατάρρευση ενός ξενοδοχείου και μιας πολυκατοικίας. Εκτεταμένες ζημιές σημειώθηκαν στην ευρύτερη περιοχή. περισσότερα
Κόνιτσα 26-7-1996 21:55 4,9 Εκτεταμένες βλάβες προκλήθηκαν σε κτίρια κυρίως στην πόλη της Κόνιτσας και στα γύρω χωριά. περισσότερα
Πάρνηθα - Αθήνα 7-9-1999 14:56 5,4 143 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 400 περίπου τραυματίστηκαν. Προκλήθηκαν 37 καταρρεύσεις κτιρίων και εκτεταμένες βλάβες σε κτίρια των δυτικών, βορειοδυτικών και νοτιοδυτικών περιοχών της Αττικής. 85 άνθρωποι απεγκλωβίστηκαν ζωντανοί μέσα από τα ερείπια. περισσότερα
Σκύρος 26-07-2001 5,3 Πολύ σοβαρές βλάβες προκλήθηκαν σε 5 κτίρια (κόκκινα) και πιο ελαφρές σε άλλα 46 (κίτρινα). Πτώσεις βράχων παρατηρήθηκαν στο δυτικό τμήμα του κάστρου της Σκύρου και κατέστρεψαν δεκάδες αυτοκίνητα. Προβλήματα δημιουργήθηκαν στην υδροδότηση της πόλης περισσότερα
Λευκάδα 14-8-2003 8:14 5,9 14 άνθρωποι τραυματίστηκαν. Παρατηρήθηκαν βλάβες σε εκατοντάδες κτίρια, σε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, σε λιμάνια ενώ σημειώθηκαν πτώσεις βράχων κατά μήκος του δυτικού οδικού άξονα του νησιού. Από 1.300 ελέγχους σε κτίρια, τα 550 χαρακτηρίστηκαν στον Πρως «Ακατάλληλα για χρήση». περισσότερα
Κύθηρα 8-1-2006 14:34 6,4 Πολλές υλικές ζημιές παρατηρήθηκαν σε: Κύθηρα, Πελοπόννησο, Κρήτη. Στα Κύθηρα μερικά παλιά σπίτια κατέρρευσαν και παρατηρήθηκαν κατολισθήσεις στο χωριό Μητάτα (Κύθηρα). περισσότερα
Λεωνίδιο 6-1-2008 8:14 6,1 Βλάκες τοπικού χαρακτήρα διαπιστώθηκαν κυρίως σε λιθόκτιστα κτίρια πχ αρχοντικά, εκκλησίες κλπ στο Λεωνίδιο και στα Πούλιθρα. Σε διάφορα σημεία του οδικού δικτύου παρατηρήθηκαν πτώσεις βράχων. περισσότερα
Ανδραβίδα 8-6-2008 15:25 6,5 2 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 214 τραυματίστηκαν. Εκτεταμένες βλάβες σημειώθηκαν στις ΠΕ Ηλείας και Αχαΐας. Τουλάχιστον 1156 κτίρια υπέστησαν ζημιές: περίπου 150 ήταν τα κτίρια που υπέστησαν κατάρρευση και 500 ήταν τα μη κατοικήσιμα. Προκλήθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα. περισσότερα
Ρόδος 15-7-2008 6:26 6,2 Ένας πολίτης έχασε τη ζωή του. Παρατηρήθηκαν μικρορωγμές σε κατοικίες, εκκλησίες και σε ξενοδοχείο. Προκλήθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα στο νότιο μέρος του νησιού. περισσότερα
Αμφίκλεια 7-8-2013 12:06 5,2 2 άνθρωποι τραυματίστηκαν. Ο σεισμός προκάλεσε βλάβες στις περιοχές των Δήμων Αμφίκλειας - Ελάτειας και Μώλου - Αγίου Κωσταντίνου. Εκτεταμένες ζημιές παρατηρήθηκαν σε διάφορα χωριά της περιοχής. Συνολικά περίπου 350 κτίρια χαρακτηρίστηκαν ως μη κατοικήσιμα και περισσότερα από 100 σπίτια υπέστησαν μικρές ή μεγαλύτερες ζημιές στην Αμφίκλεια. περισσότερα
Κεφαλλονιά 26-1-2014 16:55 5,8 Προκλήθηκαν πολλές βλάβες στα κτίρια και στις υποδομές. Σημειώθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα που προξένησαν προβλήματα στο οδικό δίκτο του νησιού. περισσότερα
Κεφαλλονιά 3-2- 2014 6:08 5,7 14 άνθρωποι τραυματίστηκαν ελαφρά. Προκλήθηκαν ζημιές σε σπίτια, δημόσια κτίρια, στο λιμάνι του Ληξουρίου και στο οδικό δίκτυο κυρίως της Παλικής. Σημειώθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα σε διάφορες περιοχές της νήσου. περισσότερα
Λήμνος 24-5-2014 12:25 6,3 Ένας άνθρωπος τραυματίστηκε. Προκλήθηκαν ζημιές σε παλιά κτίρια και εκκλησίες. Κατέρρευσε η ψευδοροφή του αεροδρομίου. περισσότερα
Λευκάδα 17-11-2015 10:10 6,0 2 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Βλάβες προκλήθηκαν σε κτίρια κυρίως στο νότιο τμήμα του νησιού, όπου σημειώθηκαν και κατολισθητικά φαινόμενα περισσότερα
Χίος – Λέσβος 12-6-2017 15:28 μ.μ. 6,1 Ένας πολίτης έχασε τη ζωή του και 10 τραυματίστηκαν. Παρατηρήθηκαν ζημιές τόσο στη Χίο όσο και στη Λέσβο. Ο σεισμός έγινε αισθητός και στην Τουρκία. Σε 1.128 ελέγχους κτιρίων στη Λέσβο, τα 637 χαρακτηρίστηκαν ως μη κατοικήσιμα (από τα οποία τα 529 ήταν κατοικίες). περισσότερα
Κως 20-7-2017 01:31 6,2 2 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. 480 ήταν οι τραυματίες (120 στη Κω και 360 στη Τουρκία). Εκτεταμένες ζημιές παρατηρήθηκαν κυρίως σε παλαιά πλινθόκτιστα σπίτια, καθώς και στο κύριο λιμάνι της νήσου. περισσότερα
Ζάκυνθος 25 – 10 – 2018 01:54 π.μ. 6,6 Παρατηρήθηκαν βλάβες στο λιμάνι του νησιού, μικρές ζημιές σε σπίτια, καθώς και κατάρρευση παλαιών κτιρίων. Σημειώθηκαν κατολισθητικά φαινόμενα σε διάφορες περιοχές του νησιού. περισσότερα
Σάμος 30 – 10 – 2020 14:51 μ.μ. 6,7 116 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (2 στη Σάμο και 114 στη Σμύρνη). 1.042 πολίτες τραυματίστηκαν (8 στη Σάμο και 1034 στη Σμύρνη). Βλάβες υπέστησαν πολλά παλαιά κτίρια, υποδομές (δρόμοι και λιμάνια) στη Σάμο και στη Σμύρνη. Καταγράφηκαν τσουνάμι που έπληξαν τις βόρειες ακτές της Σάμου, καθώς και της Χίου και της Τουρκίας.

περισσότερα

Τύρναβος 3 – 3 – 2021 13:16 μ.μ. 6,0 Ένας πολίτης έχασε τη ζωή του και 3 τραυματίστηκαν ελαφρά. Παρατηρήθηκαν ζημιές στις περιοχές της Λάρισας, της Ελασσόνας, του Τυρνάβου, της Φαρκαδόνας και του Κιλελέρ. Από τα 4.533 σπίτια τπου ελέγχθηκαν αμέσως μετά τον σεισμό, τα 1.820 κρίθηκαν ως «μη κατοικήσιμα». περισσότερα
Αρκαλοχώρι 27 – 9 – 2021 9:17 π.μ. 5,8 Ένας πολίτης έχασε τη ζωή του και 20 τραυματίστηκαν. Σημειώθηκαν ζημιές στα χωριά Αρκαλοχώρι, Πατσίδερος, Ρουσσοχώρια και Αρχοντικό. Συνολικά υπέστησαν βλάβες 7015 κτίρια από τα οποία 3.906 κρίθηκαν ως «μη κατοικήσιμα».

περισσότερα

* Πηγή Δεδομένων: Γεωδ. Ινστιτούτο ΕΑΑ
 Πηγές:

  • Papazachos B.C., Papazachou C. (1997). The Earthquakes of Greece
  • Παπαζάχου Β. & Παπαζάχου Κ. (1989). Οι σεισμοί της Ελλάδας»
  • Τεχνικές Εκθέσεις ΟΑΣΠ/ΙΤΣΑΚ (http://www.itsak.gr) 
  • ΟΑΣΠ (www.oasp.gr)